Historische kaarten Doesburg vergeleken

Georefereren-Doesburg-1832

Een tijdje geleden heb ik een oproep geplaatst voor vrijwilligerswerk binnen mijn vakgebied. Hier zijn diverse leuke projecten uit voortgekomen. Eén van die projecten was gericht op het georefereren van de historische kaarten van Doesburg. Deze vraag kwam vanuit de Monumentenvereniging en Gestichten Doesburg.  

Vogelvluchtperspectief versus 2D

Bij het georefereren zijn diverse oude kaarten over de huidige kaart heen gelegd om ze met elkaar te kunnen vergelijken. Een hele uitdaging aangezien de verhoudingen van iedere kaart flink varieert! Zo was één van de kaarten getekend in vogelvlucht perspectief. Dit zorgt ervoor dat alle hoeken vervormd wanneer het over een 2D-bovenaanzicht wordt gelegd.

Linksboven: Kaart 1653 in vogelvluchtperspectief. Rechtsboven: eerste kadastrale kaart Doesburg 1832. Onder: Georefereren met Qgis in uitvoering

Nauwkeurig georefereren met Qgis

Wanneer de verhoudingen tussen de huidige situatie en historische kaart perfect zou kloppen, zijn referentiepunten theoretisch voldoende kunnen zijn voor een goede overlap. In de praktijk was dat bij deze kaarten niet het geval. Zeker bij de dataset in vogelvluchtperspectief zijn ruim 50 referentiepunten gebruikt. De ‘Georeferencer’ in Qgis biedt veel transformatie-algoritmen om het resultaat zo nauwkeurig mogelijk te maken. Bij dit project heb ik gebruik gemaakt van het ‘Thin Plate Spine’ algoritme aangezien deze goed omgaat met lokale variaties binnen de kaartlaag.

Deze afbeelding laat het resultaat zien van het georefereren van de eerste kadastrale kaart van Doesburg uit 1832. De kaart is over de huidige luchtfoto heen gelegd. Bij het georefereren bleek al snel dat waarschijnlijk de kerk als uitgangspunt is gebruikt voor het tekenwerk. De onnauwkeurigheid van de kaart uit 1832 werd steeds groter naar mate de afstand tot de kerk groter werd.
Deze afbeelding toont het resultaat van het georefereren van de kaart uit 1654 in vogelvluchtperspectief. Om het vergelijken van de de kaarten gemakkelijker te maken heb ik in Qgis gebruik gemaakt van de ‘Map Swipe’ plugin. Hierdoor kun je het kaartbeeld splitsen en schuiven.

Ontwikkeling historische muur door de eeuwen heen

Aan de hand van deze kaarten kon de ontwikkeling van een historische muur in het centrum van Doesburg worden gevolgd. Gestichten Doesburg heeft hierover een artikel geschreven. Klik hier om dit artikel te bekijken.

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin